Alıştırmalarla Belagat

Bütün diller gibi Allah’ın insanlara bir nimeti olan Arapça ile ilgili çeşitli ilimler mevcuttur. O ilimlerden birisi de belâgat ilmidir. Başta meleke olarak var olan Arap Belâgati sonra Kur‘ân-ı Kerîm’e olan ilgi nedeni ile müstakil bir ilim haline gelmiştir. Belâgat Arap dili açısından önemli olmakla birlikte Kur’ân’ın i‘câzının anlaşılmasında başta gelen ilimdir.  Yazılmış klasik belâgat eserlerinde tespitlerimize göre alıştırmalar bulunmuyor. Günümüzde yazılmış bazı belâgat kitaplarında ise, alıştırmalar olsa da yeterli olmadığı kanaatindeyiz. Bu çalışmada Arapça metinlerin belâgat açısından tahlil edilmesi ve belâgatin okuyanda meleke haline gelmesi için aşağıdaki hususlara dikkat edilmiştir.
1-Çok örnek ve alıştırma verilmiştir. Mümkün olduğu kadar her kural için Ayet, Hadis ve Arap şiirinden en az birer örnek zikredilmiştir. Gerekli durumlarda ya kelam-ı kibardan örnekler aktarılmış ya da az olmakla birlikte yeni örnekler oluşturulmuştur.
2-Verilen örnek ve alıştırmalar arasında belâgat kitaplarında ya hiç zikredilmeyen ya da çok az zikredilen sözler de bulunmaktadır. Aktarılan bazı sözler için ise, farklı yorumlar yapılmıştır.
3-Verilen örneklerin bir kısmı kurallarla birlikte sunulmuş; bir kısmı ise, kurallardan sonra verilen ayet, hadis ve beyitlerden müteşekkildir. Onlar tercüme edilmiş ve ilgili belâgat yönleri belirtilmiştir. Alıştırmalar ise, metin, ayet, hadis, Arap şiirinden beyitler, cümle oluşturma, boşluk doldurma, Arapçaya çevirme, yanlış ve doğruyu tespit etme vb. kategoriler şeklinde hemen hemen her konuda icra edilmiştir.
Sonuç olarak bu eserin iyi bir şekilde okunması kişiye en az Arapça metinleri belâgat açısından tahlil etme kabiliyetini kazandırır.