Askeri Suçlarda Soruşturma İzni

2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile Askeri Mahkemelerin kaldırılması sonrası 30 Haziran 2021 tarihinde 7329 sayılı Askeri Ceza Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile askeri suçların soruşturulmasında soruşturma izni öngörülmüş, askeri suçların soruşturma ve kovuşturmasına ilişkin bazı düzenlemeler yapılmış, daha önce yargı kararlarına ve doktrine bırakılan askeri suç kavramı tanımlanmıştır. Bu çalışmada askeri suçlar bakımından 4483 sayılı kanun esas alınarak düzenlenen soruşturma izni kurumu incelenmiştir. Bu kapsamda muhakeme şartları açıklanarak soruşturma izni kurumunun muhakeme şartları içerisindeki yeri belirlenmiş, askeri suçların faili asker kişiler ve askeri suç kavramı kanun değişikliği öncesi ve sonrası bağlamında ele alınmıştır. Soruşturma izni verilmesinde yetkli merciinin belirlenmesi ve soruşturma izni verilmesinde usul açıklanmış, uygulamada ortaya çıkabilecek sorunlar tespit edilerek, bunlara çözüm önerileri getirilmiştir. Son olarak ise askeri suçların soruşturma ve kovuşturmasında, genel görev ve yetki kurallarından ayrılan noktalar belirlenmiştir.

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ

BİRİNCİ BÖLÜM

MUHAKEME ŞARTLARI VE İZİN, ASKERİ SUÇ, ASKER KİŞİ KAVRAMLARI

I. Muhakeme Şartları

A. Muhakeme Şartlarının Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukundaki Yeri

B. Muhakeme Şartları ile Suçun Unsurları ve Objektif Cezalandırılabilme Şartları Ayrımı

C. Olumlu-Olumsuz Muhakeme Şartları

D. Muhakeme Şartlarının Sınıflandırılması

E. Muhakeme Şartlarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları

II. Muhakeme Şartı Olarak İzin

A. İzin Kavramı

B. İzin Şartının Sınıflandırılması

C. İzin Şartının Muhakeme Açısından Etkisi

D. İzin Şartının Amacı ve Gerekliliği

III. Askeri Ceza Kanunu Kapsamında Asker Kişiler

A. Subaylar

B. Astsubaylar

C. Uzman Erbaşlar

D. Erbaş ve Erler

E. Askeri Öğrenciler

F. MSB ve TSK Kadrolarında Çalışan Devlet Memurları

G. Yabancı Asker Kişiler

IV. Askeri Suç

A. Askeri Suç Kavramı

B. 7329 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik Öncesi Askeri Suçun Tanımı

C. 7329 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklik Sonrası Askeri Suçun Tanımı

İKİNCİ BÖLÜM

ASKERİ SUÇLARDA SORUŞTURMA İZNİ VERİLMESİNDE YETKİ VE USUL

I. Askeri Mahkemelerin Kaldırılması ile Askeri Suçların Soruşturulmasında Uyum Düzenlemesi Yapılması

A. Askeri Mahkemeler Dönemindeki Durum

B. Askeri Mahkemelerin Kaldırılması Sonrasında Uyum Düzenlemesi Yapılması Öncesi Durum

C. Askeri Ceza Kanunu'nda Yapılan Uyum Düzenlemesi Sonrası Durum

II. Asker Kişilerin Soruşturma İznine Tabi Olan ve Olmayan Suçları

A. Soruşturma İznine Tabi Olan Suçlar

B. Soruşturma İznine Tabi Olmayan Suçlar

III. Soruşturma İzni Verilmesinde Yetkili Merci

A. Yetkili Merciin Belirlenmesi

B. Statü ve Makam Bakımından İstisnalar

C. Jandarma Erbaş/Erleri Hakkında İzin Verilmesinde Yetkili Merci

D. MSB ve TSK Kadrolarında Görevli Devlet Memurları Hakkında İzin Verilmesinde Yetkili Merci

E. Yetkinin Devredilmesi

F. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Yetkili Merci

IV. Soruşturma İzni Verilmesinde Usul

A. Suçun Öğrenilmesi

B. İhbar ve Şikâyetlerin İncelenmesi ve İşleme Konulmama Kararı

C. Ön İnceleme

D. Yetkili Merci Tarafından Verilecek Karar

E. Yetkili Merci Tarafından Verilen Karara İtiraz

F. Soruşturma İzni Verilmemesi Üzerine Cumhuriyet Başsavcılığınca Verilecek Karar

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SORUŞTURMA İZNİNE BAĞLANAN ASKERİ SUÇLARIN SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMASINDA GÖREV VE YETKİ

I. Genel Olarak

A. Madde Yönünden Yetki (Görev)

B. Yer Yönünden Yetki (Yetki)

C. Kişi Yönünden Yetki

D. Görev Yönünden Yetki (İş Bölümü)

II. Askeri Suçlarda Soruşturma İle Görevli ve Yetkili Merciler

A. İl Cumhuriyet Başsavcılığı

B. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı veya Başsavcı Vekili

C. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı

D. İştirak Halinde İşlenen Askeri Suçlarda Soruşturma

III. Askeri Suçlarda Kovuşturma ile Görevli ve Yetkili Mahkemeler

A. Kural Olarak Görevli ve Yetkili Mahkemeler

B. Asker Kişinin Statüsü Yönünden İstisnalar

C. Firar, İzin Tecavüzü Suçlarına İlişkin İstisna

D. Askeri Suçlarda Bağlantı

E. Yurt Dışında İşlenen Askeri Suçlarda Görev ve Yetki

SONUÇ

KAYNAKÇA