Atatürk ve Kral

Montreux Konferansı’ndan sonra İngiltere ile Türkiye arasında başlayan hızlı yakınlaşma, İngiltere Kralı 8. Edward’ın Türkiye ziyaretiyle daha da artmıştır. İngiltere kralının 1936 Eylül’ünde Türkiye’de törenle karşılanması, Türk kamuoyunun İngiltere ile dostluğu açıktan açığa gösterme yolunda atılan ilk adımdır. Kralın Atatürk’ü ziyareti, Türkiye ile İngiltere arasındaki ilişkilerin gelişmesinin de açık bir işaretini oluşturmaktadır. Kralın Türkiye ziyareti, gayriresmî bir ziyaret olmakla birlikte, akisleri büyük olmuştur. Yerli ve yabancı basın organlarının ziyarete ilgisi en üst düzeyde gerçekleşmiştir. Ziyaret esnasında Atatürk ve kral arasında oluşan samimi hava, iki ülke arasında gelecekte yaşanacak ilişkilere de olumlu bir hareket kazandırmıştır.

Dünya diplomasi tarihinde hasım ülkeler arasındaki barışma ziyaretleri türüne ilk örnek de bu olmuştur. Bu ziyaretle kendini gösteren Türk-İngiliz yakınlaşmasına pek çok ülke olumlu yaklaşırken, İtalya ve Sovyetler Birliği gibi ülkeler ise ziyaretten rahatsızlık duymuşlardır. 8. Edward-Atatürk buluşması, Almanya’da yakın gelecekteki Türk-İngiliz ittifakı için bir ilk olarak değerlendirilmiş ve ziyaretin büyük siyasi önem taşıdığı üzerinde durulmuştur. Kralın Türkiye’ye gelişi, iki memleket arasındaki her türlü zorlukların ortadan kaldırıldığı bir zamanda meydana gelmesiyle de kayda değer bir nokta olmuştur. Bu nokta, Türkiye’nin Akdeniz ve Balkanlardaki barış siyaseti ile İngiltere’nin Balkanlar ve Akdeniz siyaseti arasında bir yakınlık bulunduğu şeklinde ifade edilebilir. Bu nedenle İngiltere kralının Türkiye’ye gelerek Atatürk’le buluşması, yakın tarihimiz açısından toplumsal ve diplomatik büyük bir olaydır.