23 Eylül 2012 tarihinden itibaren uygulanmaya başlayan bireysel başvuru sistemi, gerek Anayasa Mahkemesinin işlevinde gerekse genel anlamda Türk hukukunda çok önemli değişiklikler getirmiştir.
Bireysel başvurunun toplumsal hayatımıza ve hukuk sistemimize yönelik olarak biri pratik, diğerleri dönüştürücü olmak üzere üç önemli etkisinden bahsedilebilir. Bireysel başvurunun pratik etkisi ülkemiz aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuruların sayısında önemli bir azalmaya neden olmasıdır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Türkiye aleyhine yapılan ve yargısal bir organa sevk edilen yıllık başvuru sayısı 2012 yılından bu yana önemli ölçüde düşmüştür.
Bireysel başvurunun dönüştürücü ilk etkisi, Anayasa Mahkemesinde paradigma değişiminin itici gücü ve temel aracı olmasıdır. Doğası gereği "hak eksenli" yaklaşımı zorunlu kılan bireysel başvuru, Mahkemenin norm denetimini de etkileyerek bu alanda da hak ve özgürlüklere öncelik veren bir yaklaşımın benimsenmesini sağlamıştır.
Bireysel başvurunun bir diğer dönüştürücü etkisi ise bireylerin başvuru yollarını tükettikten sonra anayasa yargısına doğrudan erişiminin sağlanmış olmasıdır. Bunun bir sonucu olarak Anayasa Mahkemesi toplumsallaşmaya başlamış, başka bir ifadeyle topluma ve insanların günlük hayatına temas eden bir kurum hâline gelmiştir.
Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuru alanında verdiği kararlarla anayasal hak ve hürriyetlerin koruma alanını ve devlete yüklenen negatif ve pozitif yükümlülüklerin kapsamını belirlemektedir. Belirtmek gerekir ki, henüz beş yılı bile tamamlamamış olan bireysel başvuru sürekli gelişme halindedir. Bu alanda hatırı sayılır ölçüde içtihat birikimi ortaya çıkmakla birlikte, içtihadın her geçen gün geliştiği ve zenginleştiği de ifade edilmelidir.
2012-2013, 2014 ve 2015 yılları için hazırlanmış kitapların devamı niteliğinde olan elinizdeki bu eserde, içtihadın gelişimi açısından önem taşıyan ve kamuoyunun ilgisini çeken 2016 yılında verilmiş bir kısım bireysel başvuru kararlan yer almaktadır.
Kitabın ilgililer açısından faydalı olmasını dilerim.
Size en iyi deneyimi sunmak için web sitemizde çerezler kullanılmaktadır. Çerezler, sunmuş olduğumuz hizmetlerin size özel ve tercihlerinize göre kişiselleştirilmiş içerikler olarak sunulmasına imkan tanır. Çerez Politika'mızı inceleyerek çerezler hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz.
