Büyük Selçuklular

Türkler tarih boyunca yayıldıkları sahalarda pek çok devlet kurmuşlar, adları değişik olmasına rağmen bu devletler bir devamlılık göstererek bugüne kadar gelmişlerdir. Bu devletlerin en önemlilerinden biri de Büyük Selçuklu Devleti’dir. Bu Türk devletine, hükümdar ailesinin atası olan Selçuk’a nispetle Selçuklular denmiştir. Oğuzlar, 12’si Bozok, 12’si de Üçok olmak üzere 24 Oğuz boyundan oluşmakta idi. Selçuklular, bu 24 Oğuz kabilesinden Üçok kolunun Kınık boyundandır.

Selçukluların atası olarak bilinen ve kuvvetli oluşu nedeniyle kendisine Demir Yaylı lâkabı verilen Dukak, Yabgu’dan sonra gelen önemli bir siyasî ve askerî mevkiye sahipti. Dukak’ın ölümünden sonra oğlu Selçuk, Oğuz Yabgu Devleti’nin ordu kumandanı ve Kınık boyunun beyi olmuştu. Bu sırada 17-18 yaşlarında olmasına rağmen başarısını çekemeyen muhalifleri Selçuk Bey’i öldürmek isteyince kendi boyuna mensup Oğuz kitlesiyle Yenikent bölgesinden ayrılıp Cend havalisine geldi. 
Burada bir beylik kurarak bölgede önemli bir güç haline gelen Selçuklular, İslamiyet’i seçtiler. Bir süre sonra kendilerine daha güvenilir bir yurt bulmak amacıyla Horasan’a geçtiler. Burada Gazneliler’le yaptıkları Dandanakan zaferinden sonra (1040) Büyük Selçuklu Devleti resmen kurulmuş oldu.