Cenubda Bir Şehr-i Medeniyet: Behisni (Bethesna-Besni)

Bu çalışma, Besni tarihi hakkında yazılmış olanların en kapsamlısı olarak tasarlanmıştır. Bu amaçla olabildiğince fazla sayıda kaynağa ulaşılmaya çalışılmış ve Besni kültürü nasıl inşa edildi, sorusuna cevap aranmıştır. Bu bağlamda Besni’nin tarihi-coğrafi-sosyo-kültürel portresi çizilmeye çalışılmış ve Besni’yi farklı kılan faktörler üzerinde durulmuştur. Kültür yapısını oluşturan tarih, dil, adet, gelenek, görenek, zanaat gibi unsurlar mercek altına alınmıştır. Bereketli topraklarında yetişen ürünlerinden, edebiyata kadar bir dizi tematik konu incelenmiş yine yöredeki nüfuz sahibi aileler ve bu ailelerin kurmuş olduğu vakıflara yer verilmiştir. Hülasa; özgün ve kapsamlı olması hedeflenen bu eserde, bizi biz yapan, bizi yansıtan, bizi tanıtan öğelere ve değerlere fazlası ile yer verilmeye çalışılmıştır. Bu yönü ile çalışma, sadece Besni şehir tarihini ortaya koymakla kalmayıp, Osmanlı’nın sosyal, ekonomik ve idari tarihinin de aydınlanmasına önemli bir katkı sağlamaktadır. Bu çerçevede şehrin tarih boyunca üstlendiği fonksiyonlar, sosyo-kültürel birliğimizin sağlanmasına da katkı sağlayacaktır. Çalışmada İstanbul Başkanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan muhtelif dosyalarda bulunan belgeler, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde bulunan vakfiyeler, hurufat defterleri, salnameler, kadı sicilleri, bölgede tespit edilen mezartaşları, türbe ve ziyaretler gibi ana kaynaklar kullanılmıştır. Yine konu ile ilgili kaynak kişilerden de faydalanılmıştır.