Deliliğe Övgü

Erasmus’un en önemli eserlerinden biri olan Deliliğe Övgü, 16. yüzyılda hicivli bir dille yazılmış gerçek bir başyapıt. Çağının kilisesine ve mensuplarına, yöneticilerine, aydınlarına ve egemen kesimine, günümüzde dahi güncelliğini koruyan eleştiriler yöneltir Erasmus eserinde. Deliliği konuşturan bilge filozof, Deliliğe Övgü’yü iki temel düşünce üzerinde inşa eder: İlk düşünceye göre gerçek bilgelik, deliliktir; diğer düşünceye göre ise kendini bilge sanmak, deliliktir.

Antik Yunan ve Roma edebiyatlarını özümseyen, Avrupa’yı ve kendi insanını yakından tanıyan ve tahlil eden Erasmus, yoğun teoloji bilgisinin de katkısıyla, deliliğe çok boyutlu bir bakış sunar. Bahsettiği delilik, geniş yelpazede ucu her insana dokunan bir deliliktir. Zekâ geriliği, akli dengesizlik, aptallık da dâhil olmak üzere, çılgınlık, cehalet, bağnazlık, şuursuzluk, son olarak da “dava deliliği” hep bu deliliğin kapsamı içine girer.