Devletin Silahlanması Ortadoğu’da ve Orta Asya’da Zorunlu Askerlik (1775-1925)

Leiden Üniversitesi Turkish Studies Bölüm Başkanı Profesör Erik Jan Zürcher’in editörlüğünü yaptığı bu çalışma, Amsterdam Uluslararası Sosyal Tarih Enstitüsü ile Nijmegen Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü’nün birlikte düzenledikleri sempozyumun bildirilerinden oluşuyor.

Yazıların başta Osmanlı Devleti olmak üzere Mısır, Suriye, İran, Rusya ve Balkanlar’da genel ve zorunlu askerlik hizmeti ve askere alma sistemlerinin, 19. yüzyılda farklı biçimler almaya başlayan devlet ve vergi gelirleriyle olan bağlantılarını araştırdıkları makalelerde; savaş yoluyla devlet kurma ve şiddetin devlet tekeline alınmasının yarattığı sonuçlarını ele alınıyor. Kitapta ayrıca zorunlu askerlik sisteminin büyük ölçüde dış dünyadan kopuk ilişkiler içinde olan, sanayi devrimini yaşamamış, kendine yeterli tarım toplumu olarak merkezi devlet yapısıyla öne çıkan kimi Ortadoğu ülkelerindeki askeri kurumlaşma süreci de incelenmektedir.

Avrupa ile Ortadoğu ve Asya arasındaki benzerliklerle, farklılıkları karşılaştırmalı yöntemle inceleyen bu çalışmanın temel niteliği, Oryantalizmin dünyayı ''medeniyetlere bölen'' indirgemeci yaklaşımının dışında bir bakış açısını benimsemesi ve günümüzde de tartışılan devletin şiddetinin kaynağı ile kurumlaşmış askeri yapıların bağlantılarını tartışmasıdır.