Diyalektik ve Tarihsel Materyalist Felsefe Marksizm

* Genel olarak öğrenmenin, özellikle de felsefe öğrenmenin güçlüklerini yadsımıyoruz; ama bu güçlükler elbette üstesinden gelinebilir güçlüklerdir.

* Halk dilinde filozof denince, ya aklını yitirmiş ve hiçbir şeye aldırmayan kimse ya da düpedüz deli biri anlaşılır. Oysa tam tersine, filozof, sorunlara kesin, açık yanıtlar getirmek isteyen kişidir ve elbette ki filozofun pek çok şeyle uğraştığı ve söylenenin tersine çok şeye aldırdığı, bilgili ve bilinçli bir insan olduğu görülür.

* Orta dereceli öğretim kuruluşlarında felsefe sözde öğretilir. Ama baştan sona kaba ve "ağdalı" bir felsefe tarihiyle yetinilir. Bu durum üniversitelerde de tamamen aynıdır. Bu bölüme girmeyi başaran öğrenci, marksizmin felsefesini, yani diyalektik ve tarihsel materyalizmi bilmeden diplomalı bir felsefe uzmanı(!) olarak mezun olacak, hatta, yeri gelip de sorulduğunda, "çıkarcı" olmadığı anlamında "ben materyalist değilim" deme hatasına düşecektir...

* Doğru bir devrimci eylemi gerçekleştirebilmek için işçi ve işçi kökenli militana doğru bir tahlil, doğru bir düşünme yönteminin mutlaka gerekli olduğunu biliyoruz. Bütün olguların çözümünü hazır olarak verecek katı bir dogmayı değil, ama aynı olmayan koşulları ve olguları hesaba katan bir yöntemi, teoriyi pratikten, düşünceyi yaşamdan hiçbir zaman ayırmayan bir yöntemi içselleştirecektir. İşte açıklamaya çalıştığımız bu yöntem, marksizmin temeli olan diyalektik materyalizm felsefesinin ta kendisidir.

* Kısacası, bilimsel düşünme, tartışma ve elbirliğiyle doğru davranış içinde bulunmanın yöntemidir marksizm.

* Bu anlamda, marksizmin "engin doruklarına ulaşmak isteyenler yorucu tırmanmaları göze almalıdırlar!" (K. Marx)

* Bu kitap; bir solukta, ama yaşam boyu tekrar tekrar okuyup yararlanacağınız başucu başlangıç el kitabıdır.

    İÇİNDEKİLER

13  Diyalektik ve Tarihsel Materyalizm - Marksizm

15  Georges Politzer (Georges Cogniot)

23  Önsöz (Maurice Le Goas)

29  Yayıncıların Önsözü

31  Birinci Kısım - FELSEFENİN SORUNLARI

31  Giriş

31  I.    Felsefeyi Niçin Öğrenmeliyiz?

33  II.   Felsefe Öğrenmek Zor Bir Şey Midir?

33  III.  Felsefe Nedir?

34  IV.  Materyalist Felsefe Nedir?

35  V.   Materyalizm İle Marksizm Arasındaki İlişkiler Nelerdir?

37  VI.  Egemen Sınıfların marksizme Karşı Kampanyaları

39  Dipnot

41  Birinci Bölüm - Felsefenin Temel Sorunu

41  I.    Felsefe Öğrenmeye Nasıl Başlamalıyız?

42  II.   Evreni Açıklamanın İki Biçimi

42  III.  Madde ve “Ruh”

43  IV.  Madde Nedir,? “Ruh” Nedir?

44  V.   Felsefenin Temel Sorusu ya da Sorunu

44  VI.  İdealizm ya da Materyalizm

47  Okuma

47  Dipnot

49  İkinci Bölüm - İDEALİZM

49  I.    Ahlaki İdealizm ve Felsefi İdealizm

50  II.   Berkeley’in İdealizmini Niçin Öğrenmeliyiz?

52  III.  Berkeley’in İdealizmi

55  IV.  “İdealist” Uslamlamanın Sonuçları

56  V.   İdealist Kanıtlar

59  Okuma Parçaları

59  Dipnot

61  Üçüncü Bölüm - MATERYALİZM

61  I.    Materyalizmi Niçin Öğrenmemiz Gereklidir?

62  II.   Materyalizm Nereden Gelir?

63  III.  Materyalizm Nasıl ve Niçin Gelişti?

64  IV.  Materyalistlerin İlkeleri ve Kanıtları Nelerdir?

66  “Not”

67  Dipnot

69  Dördüncü Bölüm - KİM HAKLI: İDEALİST Mİ, MATERYALİST Mİ?

69  I.   Sorunu Nasıl Koymalıyız

70  II.  Dünyanın Yalnızca Bizim Düşüncemizde Varolduğu Doğru Mudur? [”Bu Dünya Yalan!”]

72  III. Şeyleri Bizim Fikirlerimizin Yarattığı Doğru Mudur?

74  IV.  “Ruh”un Maddeyi Yarattığı Doğru Mudur?

75  V.   Materyalistler Haklıdırlar ve Bilim Onların İddialarını Tanıtlar

76  Okuma Parçaları

76  Dipnot

77  Beşinci Bölüm - ÜÇÜNCÜ BİR FELSEFE VAR MIDIR? BİLİNEMEZCİLİK

77  I.    Niçin Üçüncü Bir Felsefe?

78  II.   Bu Üçüncü Felsefenin İleri Sürdüğü Kanıtlar

80  III.  Bu Felsefe Nereden Geliyor?

81  IV.  Vardığı Sonuçlar

83  V.   Bu “Üçüncü Felsefe” Nasıl Çürütülür?

85  VI.  Vargı

87  Okuma Parçaları

87  Yoklama Soruları

88  Dipnot

89  İkinci Kısım - FELSEFİ MATERYALİZM

89  Birinci Bölüm- MADDE VE MATERYALİSTLER

89  I.    Madde Nedir?

90  II.   Birbirini İzleyen Madde Teorileri

91  III.  Materyalistlere Göre Madde Nedir?

92  IV.  Uzay, Zaman, Hareket ve Madde

94  V.   Vargı

96  Okuma Parçaları

96  Dipnot

97  İkinci Bölüm - MATERYALİST OLMAK NE DEMEKTİR?

97  I.    Teori İle Pratiğin Birliği

98  II.   Düşünce Alanında Materyalizm Yanlısı Olmak Ne Demektir?

100 III.  Pratikte Nasıl Materyalist Olunur?

103 IV.  Vargı

104 Dipnot

105 Üçüncü Bölüm - MATERYALİZMİN TARİHİ

106 I.    Bu Tarihi Öğrenme Zorunluluğu

107 II.   Marksizm Öncesi Materyalizm

116 III.  İdealizm Nereden Gelir?

117 IV.  Din Nereden Gelir?

119 V.   Marksizm Öncesi Materyalizmin Değerleri

121 VI.  Marksizm Öncesi Materyalizmin Kusurları

124 Okuma Parçaları

124 Yoklama Soruları

125 Dipnot

127 Üçüncü Kısım - METAFİZİĞİN İNCELENMESİ

127 Tek Bölüm - METAFİZİK YÖNTEM NEDİR?

128 I.    Bu Yöntemin Temel Özellikleri

136 II.   Özet

138 III.  Metafizik Doğa Anlayışı

140 IV.  Metafizik Toplum Anlayışı

141 V.   Metafizik Düşünce Anlayışı

142 VI.  Mantık Nedir?

145 VII. “Metafizik” Sözcüğünün Açıklaması

146 Yoklama Soruları

146 Yazılı Ödev

146 Dipnot

147 Dördüncü Kısım - DİYALEKTİĞİN İNCELENMESİ

147 Birinci Bölüm-DİYALEKTİĞİN İNCELENMESİNE GİRİŞ

147 I.   Hazırlayıcı Uyarılar

149 II.  Diyalektik Yöntem Nereden Doğmuştur?

151 III. Diyalektik, Uzun Zaman Niçin Metafizik Yöntemin Baskısı Altında Kaldı?

153 IV.  18. Yüzyıl Materyalizmi Niçin Metafizikti?

155 V.   Diyalektik Materyalizm Nasıl Doğdu?: Hegel ve Marks

158 Dipnot

159 İkinci Bölüm - DİYALEKTİĞİN YASALARI, BİRİNCİ YASA: DİYALEKTİK DEĞİŞME

159 I.   Diyalektik Hareketten Ne Anlaşılır?

162 II.  Diyalektik İçin Kesin, Mutlak, Kutsal Hiçbir Şey Yoktur

164 III. Süreç

166 Dipnot

167 Üçüncü Bölüm - İKİNCİ YASA: KARŞILIKLI ETKİ

167 I.   Süreçlerin Zincirleme Sıralanışı

171 II.  19. Yüzyılın Büyük Buluşları

173 III. Tarihsel Gelişme ya da Sarmal (Sipiral) Gelişme

174 IV.  Vargı

176 Dipnot

177 Dördüncü Bölüm - ÜÇÜNCÜ YASA: ÇELİŞKİ

178 I.    Yaşam ve Ölüm

179 II.   Şeyler Kendi Karşıtlarına Dönüşür

182 III.  Olumlama, Yadsıma ve Yadsımanın Yadsınması

186 IV.  Durumu Gözden Geçirelim

188 V.   Karşıtların Birliği

190 VI.  Sakınılacak Yanlışlar

192 VII. Diyalektiğin Pratik Sonuçları

195 Okuma Parçaları

195 Dipnot

197 Beşinci Bölüm - DÖRDÜNCÜ YASA: NİCELİĞİN NİTELİĞE DÖNÜŞMESİ YA DA SIÇRAMALI İLERLEME YASASI

197 I.  Reformlar mı Devrim mi?

202 II. Tarihsel Materyalizm

202     1. Tarih Nasıl Açıklanır?

203     2. Tarih İnsanların Eseridir.

205 Okuma Parçaları

205 Yoklama Soruları

206 Dipnot

207 Beşinci Kısım - TARİHSEL MATERYALİZM

207 Birinci Bölüm - Tarihin Devindirici Güçleri

207 I.   Sakınılması Gereken Yanlış Bir Düşünce

209 II.  “Toplumsal Varlık” ve Bilinç

209 III.  İdealist Teoriler

210 IV.  Toplumsal Varlık ve Yaşam Koşulları

211 V.   Sınıf Savaşımları, Tarihin Devindiricisi

215 Okuma Parçaları

215 Dipnot

217 İkinci Bölüm - SINIFLAR NEREDEN GELİR? EKONOMİK KOŞULLAR NEREDEN GELİR?

218 I.    Birinci Büyük İşbölümü

219 II.   Toplumun Sınıflara İlk Bölünüşü

220 III.   İkinci Büyük İşbölümü

220 IV.  Toplumun Sınıflara İkinci Bölünüşü

222 V.   Ekonomik Koşulları Belirleyen Şey

223 VI.  Üretim Tarzları

225 VII. Uyarılar

226 Okuma Parçaları

226 Yoklama Soruları

227 Dipnot

229 Altıncı Kısım : DİYALEKTİK MATERYALİZM VE İDEOLOJİLER

229 Tek Bölüm - DİYALEKTİK YÖNTEMİN İDEOLOJİLERE UYGULANMASI

229 I.     Marksizm İçin İdeolojilerin Önemi Nedir?

231 II.    İdeoloji Nedir? (İdeolojik Etken ve İdeolojik Biçimler)

232 III.   Ekonomik Yapı ve İdeolojik Yapı

234 IV.   Doğru Bilinç ve Yanlış Bilinç

236 V.    İdeolojik Etkenlerin Etki ve Tepkisi

239 VI.   Diyalektik Tahlil Yöntemi

241 VII.  İdeolojik Savaşımın Zorunluluğu

243 VIII. Vargı

245 Yoklama Soruları

245 Genel Özetleme Ödevi

245 Dipnot

247 ADLAR VE KAVRAMLAR DİZİNİ

247 Adcılık-Akılcılık-Anaksimenes-Ansiklopedi

248 Aristoteles

249 Atom-Bacon-Berkeley

250 Bilinemezciler (Agnostikler)-Branly-Çözümleme (Analiz, Tahlil)-D'Alembert

251 Darwin

252 Demokritos

253 Descartes

254 Dekartçılık-Diderot

256 Diyalektik-Duyumculuk

257 Dühring-Eflatun

258 Elealılar-ENGELS

259 Epiküros

260 Erekbilim-Feuerbach

261 Fizyoloji-Flojistik-Galilei

262 Gizemcilik-Hegel-Hegelciler

263 Helvetius-Heraklitos-Holbach

264 Hume

265 Kant

266 Kopernik-La Mettrie-LENİN

268 Locke-Lökippos-Lucretius

269 MARKS

270 Mekanik-Metafizik-Mitoloji-Moliere

271 Ortodoksluk-Örgenbilim (Anatomi)-Palentoloji (Taşıllar Bilimi)-Pasteur-Platon (Eflatun)

272 Port-Royal-Proudhon

273 Ruhçuluk-Simya (Alşimi)-Tanrıbilim-Thales

274 Thomas D'Aquin-Tümdengelim-Tümevarım