Emsal

54 yıl gibi kısa sayılabilecek bir ömür sürmesine rağmen, kültür hayatımızda derin izler bırakacak nitelikte devâsâ eserler kaleme almış olan Şemseddin Sami (1850-1904), roman, tiyatro yazarı, dilbilimci, gazeteci ve ansiklopedist kimlikleriyle de edebiyat dünyamızın en velûd kalemlerinden ve en değerli dilcilerindendir.

Zengin bilgi ve birikimiyle Türk irfan ve edebiyatına son derece önemli hizmetlerde bulunmuş olan bu çok yönlü yazar, 1879'da Tercüman-ı Şark gazetesinin kapanmasından sonra, Mihran Efendi ile "Ceb Kütüphanesi"ni kurmuş ve bu seri adı altında Gök, Yer, İnsan, Medeniyet-i İslamiyye, Kadınlar, Esatir gibi çeşitli ilmî konularda 11 eserlik 15 cilt kitap neşretmiştir. Ansiklopedik nitelikteki bu küçük kitaplar, Batı'da "pocket book" denilen neşriyat çeşidinin bizdeki ilk örneğidir. Şemseddin Sami, Emsâl'den önce Sabah gazetesinin "Şundan -Bundan" köşesinde yayımladığı özlü sözleri, gazeteden ayrıldıktan sonra Ceb Kütüphanesi serisinden çıkan, yayıma hazırladığımız, Emsâl adlı bu dört ciltlik eserinde toplamıştır.

"Büyük hikmetler kısa sözlerde bulunur." özdeyişiyle başlayan ve içinde 2918 özlü sözün bulunduğu bu kıymetli eser, edebiyatımızın özdeyiş ve özlü sözler türündeki ilk eseri olmasının yanında, Doğu ve Batı'nın hikmet dolu sözlerini günümüze ulaştıran çok değerli bir hazinedir. İlk defa günümüz Türkçesine aktarılan bu kıymetli eserle, yüzyılların söz vadisindeki birikimine ve hikmetli sözlerine şahit olacaksınız.