Evliliğin Sona Ermesine İlişkin Yabancı Adli ve İdari Kararların Nüfus Kütüğüne Doğrudan Tescili

5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun uyarınca yabancı ülke makamlarınca verilen evliliğin sona ermesine ilişkin kararların Türkiye'de tanınabilmesi için verilen kararın yabancı mahkeme kararı olması gerekmektedir. Yabancı idari kararların -milletlerarası sözleşmeler ve istisnai iç düzenlemeler hariç- MÖHUK uyarınca tanınması mümkün değildir.

690 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Nüfus Hizmetleri Kanununa eklenen 27/A maddesi ile bu duruma bir istisna getirilerek evliliğin sona ermesine ilişkin yabancı adli ve idari kararların MÖHUK hükümleri uyarınca görevli ve yetkili Türk mahkemelerinde tanınmasına gerek olmaksızın belirli koşullar sağlanması suretiyle doğrudan nüfus kütüğüne tescil edilebileceği öngörülmüştür. Yeni düzenleme ile, MÖHUK hükümlerince tanınması ve nüfus kütüğüne tescil edilmesi mümkün olmayan evliliğin sona ermesine ilişkin yabancı idari kararların da tanıma kararı verilmeksizin doğrudan nüfus kütüğüne tescili mümkün hale gelmiştir.

Bu çalışmada, NHK m. 27/A kapsamında yapılacak tescil işlemi ile alakalı ortaya çıkan hukuki sorunların belirlenmesi ve değerlendirilmesi ile yabancı mahkeme kararlarının tanınması konusunu genel olarak ele alan hukuki düzenlemeler irdelenmiştir. NHK m. 27/A öncesi uygulama ve MÖHUK hükümleri ile NHK m. 27/A maddesi karşılaştırılmış ve yapılan bu karşılaştırmayla yeni düzenlemenin yarattığı değişikliklerin ve hukuki sorunların ortaya konulması hedeflenmiştir.

Konu Başlıkları
Tescil Kavramı ve Tescilin Hukuki Niteliği
Tescil Şartları
Tescil Başvurusu Usulü ve Hukuki Süreler
Tescil Başvurusunun Kabulü ve Reddinin Hukuki Sonuçları