Gramerciler ve Retorik Ustaları Üzerine

Biyografi, eski çağlardan beri insanoğlunun ilgisini çeken yazın türlerinden biri olmuştur.İnsanlar başkalarının, özellikle de ünlü ya da popüler kişlilerin özel yaşamlarını okumaktan hep büyük zevk almışlardır. Bu durum zamanımızdan yaklaşık yirmi iki yüzyıl öncesinin Roma’lıları için de böyleydi ve bu yazın türünün en büyük ismi Gaius Tranquillus Suetonius’tu. Yazar’ın De Viris Illustribus (Seçkin Kifliler Üzerine) adlı biyografik eserinin günümüze kalan parçalarından olan De Grammaticis et Rhetoribus (Gramerciler ve Retorik Ustaları Üzerine) ile De Poetis (şairler Üzerine) adlı bölümlerin Latince’den Türkçe’ye çevirisini iki dilli olarak sunuyoruz.Suetonius’un gramer ve retorik ustalarının yaşamlarını anlattıkları bölüm, biyografik özelliğinin yanı sıra, Roma’nın eğitim tarihi açısından da değerlidir. Eski Roma eğitim sisteminde dilin uygulama alanı olarak çok büyük önem taşıyan retorik, yani hitabet sanatı, dili kullanma kurallarını veren gramer ile de yakından ilişlkiliydi. Bu bölüm, söz konusu iki alanın bağlantılarını ortaya koyması, Roma’da yapılan çalışmalar ve bu çalışmaları yapanlar hakkında bilgi vermesi bakımından büyük önem taşımaktadır. Diğer bölüm ise eski Roma’nın tanınmış şairlerini, yazarlarını daha yakından tanımamıza olanaksağlamaktadır. Suetonius’un bu iki önemli çalışlmasının Bedia Demiriş’in kaleminden Türkçeye kazandırılması, antik dünyayı bize anlatan klasik dildeki metinlerin dilimize aktarılması uğraşına katkıda bulunmak amacıyla gerçekleştirilmişltir.Doç. Dr. Bedia Demiriş, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü'nün Latin Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı'nda öğretim üyesidir.