Hukuk Muhakemeleri Kanunu

5235 sayılı Kanun m. 25 ve geçici m. 2 çerçevesinde, Adalet Bakanlığı tarafından bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihi 20.07.2016 olarak belirlenmiştir. Bu tarihten itibaren ilk derece mahkemeleri tarafından karara bağlanan bütün uyuşmazlıklar hakkında öncelikle istinaf yoluna başvurulması zorunlu hâle gelmiştir. Bununla birlikte, HMK Geçici Madde 3/2’de öngörülmüş durumdan ötürü, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HUMK)’nda 5236 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önceki m. 427 ilâ 454 hükümlerinin de hâlâ yürürlükte olduğu dikkate alınmalıdır. Şöyle ki, Bölge Adliye Mahkemeleri göreve başlamadan önce ilk derece mahkemeleri tarafından verilmiş kararlar kesinleşinceye kadar kanun yolu bakımından HUMK hükümlerinin uygulanmasına devam edilecektir.

Yeni bir kanun olmasına rağmen HMK’da belirli bazı değişiklikler gerçekleşmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmak Üzere Kanun Tasarı Taslağı da hazırlanmıştır. HMK ve diğer bazı kanunlarda çok ciddi değişikliklerin yapılmasını öngören bu taslağın kısa sürede yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Bundan ötürü, hakkında değişiklik yapılması öngörülen her bir maddenin taslaktaki yeni hâli dipnotlarda belirtilmiştir. Ayrıca Adalet Bakanlığınca hazırlanan, TBMM Genel Kurulunca 20.07.2017 tarihinde kabul edilen ve Resmî Gazete’nin 5 Ağustos 2017 tarih ve 31045 Mükerrer sayısında yayımlanan 7035 sayılı Bölge Adliye ve Bölge İdare Mahkemelerinin İşleyişinde Ortaya Çıkan Sorunların Giderilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun öngördüğü değişiklikler de metne işlenmiştir.

“ Hukuk Muhakemeleri Kanunu ” adı altında hazırladığımız bu çalışmada, bazı temel kanuni düzenlemelerin kolay bir şekilde incelenebilmesi için HMK’nın ilgili maddelerini takiben bu düzenlemelere yer verilmiştir. Buna ilaveten, Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in HMK’nın bazı maddelerine açıklık getiren hükümleri de dipnotlarda belirtilmiştir. Söz konusu Yönetmelik mevzuat ekinde belirtilmiştir.