İslam’da Din-Siyaset İlişkisi

Bütün dinlerde olduğu gibi İslam dini de ortaya çıktığı andan itibaren yekpare bir şekilde anlaşılıp uygulanmamıştır. Zamanla bilgi düzeyleri farklı, kültürleri muhtelif ve sosyo-politik tercihleri çeşitli olan insan toplulukları tarafından farklı anlaşmış ya da farklı düzeylerde hayata geçirilmiştir. İslam Dini’nin farklı insan grupları tarafından çeşitli şekillerde anlaşılması sonucunda muhtelif mezhep ve ekoller ortaya çıkmıştır. Bu ekollerden biri de Mâturidiliktir.

Din-siyaset ilişkisinde olduğu gibi mezhep-siyaset ilişkisi de çeşitli düzeylerde ve farklı şekillerde gelişmiştir. Her bir mezhebin siyasete dair anlayışı ve siyasetle ilişkisi konjoktürel olarak ve o mezhebin farklı temsilcileri tarafından değişik şekillerde cereyan etmiştir. Doğal olarak bir itikat ve inanç mezhebi olan Mâturidiliğin de siyasete dair anlayışı ve onunla ilişkisi farklı olmuştur. Dolayısıyla bu mezhebin siyasete dair çok önemli bir düşünce birikimi ve ona yönelik çok anlamlı bir duruşu söz konusudur.

İslam dünyasının büyük bir yekününü teşkil eden Mâturidilik Mezhebi’nin tarihten beri siyasete dair fikirleri ve siyasetle olan münasebetleri çok büyük bir önem arz etmektedir. O anlayış ve duruş, hem günümüzde ve hem de gelecekte din-siyaset ve din-mezhep ilişkisinin nasıl olması gerektiği konusunda önemli ipuçları verecektir. Dolayısıyla “Mâturidiliğin Siyaset (hilâfet/imâmet) Anlayışı” olarak ele aldığımız bu çalışmamızın önemli bir boşluğu dolduracağı kanaatindeyim.

Bu çalışmada mezhep olarak İslam mezheplerinden “Mâturidiliğin Siyaset Anlayışını” ortaya koymaya çalıştık. Kitap üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde İslam Dini’nde siyaset ve siyasetin tarihi gelişimi ele alındı. Birinci bölümde genel olarak İslam Mezhepleri’nin hilâfet/imâmet denilen siyaset kurumuna dair değerlendirmeleri işlendi. Son bölümde ise Mâturidilik Mezhebi’nin siyasete dair görüşleri değerlendirildi.