İsmail Hakkı Halveti ve Tefsir Günlüğü

İsmail Hakkı Halveti, 1280-1281/1861-1862 yılında İstanbul’da doğmuş ve Sultan Ahmet Camisi’nde bir müddet müezzinlik yapmış; selefin yazdığı eserleri okumayı ve bunlar üzerinde mütalaa etmeyi kendine meslek edinmiş yetenekli, tasavvuf ehli bir şahıstır. Altı telif-tercüme eseri ve beş risalesi bulunmasına rağmen bunların pek azı günümüze ulaşmıştır.

İsmail Hakkı Efendi’nin “Tefsir Günlüğü” isimli eseri, hem çok yönlü oluşu, hem de döneminin yaşayışını yansıtması bakımından okunması gereken bir eser. Bir Kur’an günlüğü de diyebileceğimiz bu eser, Kur’an ayetlerinden alınan ilhamla kalbin hallerinden bazı haller ve vakıât yazılarak meydana getirilmiştir. Eserde tarihe, edebiyata, tefsire ve tasavvufa dair pek çok ilginç ve orijinal bilgiler bulunmasının yanı sıra gündelik hayata dair pek çok vesika da mevcuttur. Tefsir Günlüğü, 17 Ocak 1911 günü başlamakta ve 8 Mayıs 1911 günü bitmektedir. Bu beş aylık sürede Fatiha suresinden başlanılıp Araf suresi elli dördüncü ayetine kadar bazen ayrıntılı bazen yüzeysel edebi, tarihi ve dini bilgiler kaydedilmektedir.