Kahraman Bartek ve Diğer Öyküler

1905 yılı Nobel Edebiyat ödülü sahibi,
20. yüzyılın başlarında dünyanın en çok okunan isimlerinden biri olan Henryk Sienkiewicz;
Ve onun edebi duruşunu en iyi yansıtan üç kıymetli uzun öyküsü, ilk kez Türkçede, sizlerle!

Başta Quo Vadis? (1896) olmak üzere meşhur tarihi romanlarıyla bilinen, eserleri 40’tan fazla dile çevrilmiş Polonyalı yazar Henryk Sienkiewicz (1846-1916), vatanperver duruşuyla tanınır. Geniş bir tarihi olmasına rağmen Prusya ve Rusya arasında bölünmüş Polonya’nın (1795-1918) durumu, onun kalemine yön vermiştir diyebiliriz.

Zaman içerisinde büyük romanlara geçiş yapacak olan Sienkiewicz’in bu kitapta üç tanesini sunduğumuz ilk dönem eserleri öyküdür ve köylülerin ezilmişliği, halkın yoksulluğu, vatansızlık, göçmenlik, kahramanların hazin sonu gibi temalara odaklanmıştır: Kahraman Bartek (Bartek Zwycięzca, 1882), Gelişigüzel Bir Hikâye (Szkice Węglem, 1877) ve Deniz Feneri Bekçisi (Latarnik, 1881).
Kitaba ismini verdiğimiz "Kahraman Bartek” adlı öykü, Sienkiewicz’in genel olarak edebi duruşunu en iyi yansıttığı öykülerden biridir. Bu öykü ile yazar, kahramanlarının trajik kaderleri ile işgal altındaki Polonya ulusunun kaderi arasında paralellikler kurar. Kahraman Bartek, bir Polonyalının 1870 yılı Fransa-Prusya savaşında Alman tarafının askeri oluşu sonrasını anlatan bir hicivdir. Diğer yandan, Gelişigüzel Bir Hikâye ile yazar Polonya köylüsünün içler acısı durumunu tarafsız bir şekilde sunar. Son olarak, otobiyografik öğeler de barındıran Deniz Feneri Bekçisi en iyi Polonya kısa öykülerinden biri olarak bilinir ve kaçınılmaz bir şekilde vatan toprağına dönüşün anlatısıdır.
***
"Bir yazarı tanımanın ve onun edebi dünyasına girmenin ilk yolu öykülerdir" ilkesiyle oluşturduğumuz Klasik Öyküler dizimizin ruhuna uygun olarak, ünü ülkeler ve kıtalar aşan Henryk Sienkiewicz'i okurumuza bu üç öyküyle tanıtmak istedik.