Osmanlı’da Şehir, Vakıf ve Sosyal Hayat

Son yıllarda gerek akademik çevrelerde gerekse popüler kültürde Osmanlı tarihine yönelik önemli bir ilgi artışı görülmektedir. Bu ilgi artışıyla orantılı olarak Osmanlı tarihinin pek çok alanında yeni araştırmalar yapılmakta ve sayısı gün geçtikçe artan yayınlar okuyucuyla buluşmaktadır. Uzunca bir dönem ağırlıklı olarak siyasi tarih başlığı altında toplanabilecek çalışmalar Osmanlı araştırmalarına egemen iken, daha önceleri yeterince ele alınmamış, hatta araştırılmaya değer görülmemiş Osmanlı tarihinin çeşitli konularına bu süreçte rağbet artmıştır. Mimariden gündelik hayata, beslenmeden ulaşıma, sağlıktan okuryazarlığa kadar uzanan incelemeler sayesinde, Osmanlı tarihçiliği bir taraftan yeni araştırma alanlarına kavuşmuş, diğer taraftan hem niceliksel hem de niteliksel olarak gelişimini sürdürmüştür.

Osmanlı tarihçiliğinde yaşanan değişimin/gelişimin çeşitli sebepleri olmalıdır. Zamanın ve toplumsal şartların değişmesi ve bunun tarih yazımına yansıması, tarih yazımında çeşitli ülkelerde ortaya çıkan yeni yaklaşım ve yönelimlerin Osmanlı tarihçiliğine yansıması başlıca sebepler olarak sayılabilir. Öte yandan Osmanlı tarihi hakkında birincil kaynaklar başta olmak üzere tarihçilerin gerek kaynak tabanlarını zenginleştirmeleri gerekse bu kaynaklara daha kolay ulaşabilmeleri konu çeşitliliklerinin artmasına imkân sağlamıştır. Osmanlı’da Şehir, Vakıf ve Sosyal Hayat başlıklı bu derleme kitap, son yıllarda Osmanlı tarihçiliğinde yükselen bir eğilim olan toplum tarihi alanına mütevazı katkı yapmayı hedeflemektedir. Kurulduğu dönemden itibaren yaklaşık altı asırlık süreçte oldukça geniş bir coğrafyada hüküm sürmüş, farklı toplumları, kültürleri, dinleri, dilleri bünyesinde barındırmış bir imparatorluğun tecrübesini, toplumsal yapının temel unsurları olan insan, vakıf ve şehir odaklı bir yaklaşımla ele almaktadır.