Peçeye Öfke

21 Şubat 1994'de Tahran'ın bir meydanında elindeki benzin bidonunu üzerine boşaltan orta yaşlı kadının kibriti çakmadan önceki son sözler "Kahrolsun Dikatörlük!", "Yaşasın Özgürlük!", "Yaşasın İran" oldu. Ardından alev alan bedeni hastaneye kaldırıldı ama o gece son nefesini verdi.

Bu kadın tesettüre girmediği için Tahran Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden uzaklaştırılan İran'ın en ünlü çocuk psikiyatrisi Homa Darabi idi. İran'dan sonra ABD'ye okumuş ve Amerika Nöroloji ve Psikiyatri Kurulu'na kabul edilen ilk İranlı olmuştu. Zihinsel özürlü çocuklar için İran'da ilk kliniği kurmuştu.

Üniversitedeki öğrencilik yıllarından itibaren toplumsal mücadelenin içinde yer alan Homa Darabi, Şah dönemindeki tutuklanmıştı. Siyasi özgürlükler ve özel olarak da kadın hakları için mücadelesini yaşamı boyunca sürdürdü.

ABD'de rahatça yaşama olanağı vardı ama o ülkesine duyduğu özlem ve içinden çıktığı toplum için bir şeyler yapma isteğiyle İran'da yaşamayı ve mücadele etmeyi tercih etti. Şah'ın diktatörlüğüne karşı Humeyni'nin İran'a daha demokratik bir rejim getireceğini ummuştu. Ama yanıldığını mücadeleden vazgeçmedi, en sonunda kendini ateşe vermek pahasına da olsa...

ABD'de yaşayan kız kardeşi Parvin Darabi ve oğlu tarafından kaleme alınan bu kitap, bu olağanüstü kadının yaşam öyküsünü anlatırken aynı zamanda 1960'lardan bugüne İran'ın siyasal ve toplumsal tarihinden de ilginç kesitler sunuyor.

Türkiye'de İran üzerine çok konuşulup aslında az şey bilindiği dikkate alınacak olursa, bir yaşam öyküsü olmaktan ileri gidiyor Peçeye Öfke...