Şia’da Hadis Usulü

Dünyada Ehl-i sünnet’ten sonra en çok mensubu olan mezhep Şîa’dır. Tahminî olarak on veya on iki müslümandan biri Şiî’dir. Şiîlerin çoğunluğunu ise İsnâaşeriyye İmâmiyyesi, fıkhî adlandırmayla Ca‘ferîyye mensupları oluşturmaktadır. Genelde Ehl-i sünnet’in hadis ve fıkıh usûlünden büyük ölçüde yararlandıkları ve usûl konularını Şîa esaslarına göre tanzim ettikleri görülse de Şiî ulemânın kendi inanç sistemine göre oluşturdukları bir hadis ve fıkıh metodolojisi bulunmaktadır. Bu mezhebin hadis usûlüne ve meselelerine dair Arapça, Farsça, İngilizce gibi dillerde geçmişte ve modern dönemde telif edilmiş hatırı sayılır miktarda eser mevcuttur.

Ülkemizde son yıllarda hadis alanında Şîa’da hadis rivayeti, isnad, cerh- taʽdîl, ricâl ilmi, erken dönem Şîa hadis tarihi, metin tenkidi, Ahbârîlik, Usûlîlik gibi konularda kitap, makale, tebliğ türünden birtakım akademik çalışmaların yapılmış olması ümit vericidir. Bununla birlikte Türkçede, temel Şiî kaynaklara dayanarak Şiî ekoller arasındaki farklılıklara, belli başlı hadis problemlerine ve usûl konuları ile ilgili tartışmalara yer veren ve bilhassa ana hatlarıyla Şîa hadis usûlünü Ehl-i sünnet hadis usûlü ile mukayese eden bir çalışmaya ihtiyaç olduğu açıktır. Elinizdeki eser, bu ihtiyaca binaen Şîa’nın temel kaynakları esas alınarak hazırlanmış ve hadis terimlerinin kolay anlaşılmasını sağlamaya yönelik olarak Şiî kaynaklardan misâller verilmiştir. Zira Şîa hadis usûlü kaynaklarında bu husus büyük ölçüde ihmal edilmiş görünmektedir. Kitapta, usûl konuları ana hatlarıyla ve Ehl-i sünnet hadis usûlü ile mukayeseli bir şekilde incelenmiştir.

Elinizdeki eserin Şîa ile ilgili yapılacak yeni çalışmalara katkı sağlayacağı ve bir basamak teşkil edeceği umulmaktadır.