Tercümemi Nasıl Buldunuz?

Babil’in Yorumu

İlk şiiri Varlık dergisinde yayınlandığında hâlâ bir lise öğrencisiydi Behçet Necatigil. Kalan ömrünü de sonuna dek şiirle kurdu; Türkçeye hemen hepsi altın değerinde şiirler armağan etti. Kültür dünyamıza katkıları yalnızca şiirleriyle de sınırlı kalmadı; Sâdık Hidayet’in Kör Baykuş’unu ondan okuduk sözgelimi, Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü’nü hazırladı. Tercümemi Nasıl Buldunuz?, Necatigil’in 20. yüzyılın en çalkantılı zamanlarında, döneminin en önemli türkolog ve şarkiyatçı isimleriyle olan mektuplaşmalarından oluşan hazine değerinde bir eser. Neredeyse yirmi beş yılı kapsayan bu mektuplardan, İnce Memed’in Almancadaki macerasını, Necatigil’in Türk edebiyatını Almanya’ya tanıtma gayretini, çevirlerinin hikâyelerini, hayallerini, yarım kalan projelerini okuyoruz. Tercümemi Nasıl Buldunuz?, Türk ve Alman kültürleri arasındaki alışverişin önemli bir kısmına tanıklık etme imkânı sunarken, yazarların düşünce dünyalarına dair de çok değerli bilgiler veren bir edebiyat şöleni.

Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan Behçet Necatigil’in mektup kitapları dizisine önemli cilt daha eklendi.

Tercümemi Nasıl Buldunuz? adıyla yayımlanan kitap, edebiyat tarihi açısından özel bir derleme. Behçet Necatigil’in Alman akademisyenler Otto Spies, Annemarie Schimmel, Horst Wilfrid Brands ve Avusturyalı Türkolog Andreas Tietze’yle 1940’lı yıllarda başlayıp 1970’lerin ortasına dek süren mektuplaşmaları bu isimlerin edebiyat dünyalarına ışık tutarken, zamanla gelişen dostluklara da tanıklık ediyor.

Mektuplarda ülkeler ve kültürler arasında sağlam köprüler kurmuş ve olanakları ölçüsünde adeta birer “edebiyat ajanı” gibi çalışmış değerli insanların tutkulu çabalarını görüyoruz.

Serenad Demirhan’ın yayına hazırladığı Tercümemi Nasıl Buldunuz? dersler çıkarılacak bir kaynak niteliğinde.

Kitaptan bazı pasajlar:

Necatigil’den Tietze’ye: “Müktesebatımı aşan bazı güçlüklere rastlayacağım tabiîdir. Onları iznin olursa bir kâğıda toplar, bir mektupla sana sorarım. Görüyorsun ya, deniz aşırı ülkelerde bile benim gibi bir sırnaşıktan kurtulamayacaksın.”

Tietze’den Necatigil’e: “Şimdilik İstanbul’da sana rica edecek angaryam yok, fakat ihtimal, istediğinden çok bulunacaktır daha sonraları.”

Schimmel’den Necatigil’e: “Umarım siz de sevincime katılırsınız. Bugün Doğu şiiri üzerine olan dersimi sizden ve Cahit Külebi’den şiirlerle bitirdim, ‘Nebel/Duman’ ve ‘Wind/Rüzgâr’la. Dersin zirvesi ‘Nebel’ oldu –hem Şarkiyatçılık konusunda ön eğitim alan dinleyicilerin hem de yeni başlayan öğrencilerin ortak görüşü.”

Necatigil’den Schimmel’e: “Hele ‘Duman’ın geniş bir alâka topladığı haberi karşısında sanat uğruna bugüne kadar harcadığım emeklerin en büyük, en aziz mükâfatını almış gibi oldum. Denizler, mesafeler aşırı bir yerde bir şiirimin yankılar yarattığını, benim onu yazarken hissettiğim hâlin uzak gönüllere de aşılandığını duymak; ne bahtiyarlık!”