Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu

211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 13 üncü maddesinde disiplin; kanunlara, nizamlara ve amirlere mutlak bir itaat, astın ve üstün hukukuna riayet olarak tanımlanmıştır. Ayrıca aynı maddede, askerliğin temelinin disiplin olduğu ifade edilmiştir.

Türk Silahlı Kuvvetleri personeli hakkındaki disiplin hükümleri, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu ile 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kanununda dağınık biçimde düzenlenmiştir. Uygulamada bu hükümlerden bazıları, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırı olduğundan bahisle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine taşınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, disiplin amirlerince oda hapsi cezası verilmesine ilişkin hükümler ile Disiplin Mahkemelerinin oluşumuna dair hükümleri Sözleşmenin 5 ve 6 ncı maddelerine aykırı görerek, ülkemizi tazminata mahkum etmiştir.

Bu gelişmeler dikkate alınarak hazırlanmış olan Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu ile dağınık mevzuat tek bir kanunda toplanmış, sivil memurlar disiplin mevzuatı dışına çıkarılmış, disiplinsizlikler ve karşılığı cezalar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu dikkate alınarak sistematik hale getirilmiş, disiplin cezası verebilecek makamlar disiplin amirleri, disiplin kurulları ve yüksek disiplin kurulları olarak sıralanmış, tüm disiplin cezalarına karşı itiraz yolu açılmış, bazı disiplin cezaları için ise Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde iptal davası açılabilmesine imkan tanınmıştır.

Hazırlanan kitap ile yeniden düzenlenen Türk Silahlı Kuvvetleri disiplin sisteminin okuyucuya ve uygulayıcılara tanıtılması, uygulamada karşılaşılabilecek tereddütlerin asgariye indirilmesi amaçlanmıştır. Kitapta konular madde sırasına göre incelenmiştir. Her maddenin altında, gerek bu Kanunda gerekse diğer kanunlarda yer alan ve bu maddenin uygulanması sırasında dikkate alınması gereken ilgili hükümlere yer verilmiştir. Akabinde, uygulayıcılara ışık tutması için, Hükümet Tasarısında yer alan madde gerekçeleri her bir maddenin altına eklenmiştir.

Maddelerde yer alan hususlar, ilgili mevzuat da dikkate alınarak bir bütünlük içinde açıklanmaya çalışılmıştır. Öncelikle, uygulanacak disiplin cezaları ve bu cezaları gerektiren disiplinsizlikler ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu kapsamda, her bir disiplinsizlik açıklanmaya çalışılmış, bu disiplinsizliğin oluşmaması halinde işlenmiş olabilecek diğer disiplinsizliklere yer verilmek suretiyle, uygulayıcıların işlerinin kolaylaştırılması amaçlanmıştır. Akabinde, her bir disiplinsizlik için yapılması gereken usulü işlemlerin ne olduğuna, ne kadar ceza verilebileceğine ve bu esnada dikkat edilmesi gereken hususlara, cezanın kesinleşmesi safhasına kadar aşama aşama yer verilmiştir.

Maddelerin sonunda, konularına göre gruplandırılan güncel Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kararlarına yer verilmiştir.

Erbaş ve erler tarafından işlenebilecek disiplinsizlikler, subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve erler tarafından işlenebilecek disiplinsizliklere atıf suretiyle düzenlendiğinden özel olarak incelenmiştir. Bu kapsamda, erbaş ve erler tarafından işlenebilecek disiplinsizlikler, bu kişilerce işlenebilecek olanlar dikkate alınarak tek tek açıklanmaya çalışılmıştır.

Kitabın son bölümünde ise uygulamada disiplin amirleri, disiplin kurulları veya yüksek disiplin kurullarınca kullanılabilecek bazı yazı ve karar örnekleri ile ilgili disiplin yönetmeliklerine yer verilmiştir.

Bu baskıda kitaba, 22. 1. 2015 tarihli ve 6586 sayılı Milli Mayın Faaliyet Merkezi Kurulmasına İlişkin Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 3, 8, 13, 22, 23, 35, 40, 41 ve 43 üncü maddelerde yapılan değişikliklerle, aynı Kanun ile 6413 sayılı Kanuna eklenen Ek 1 inci maddesi işlenmiş ve güncel Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kararları eklenmiştir.