Türkiye’de İslamcılık ve İslami Edebiyat

Türkiye’de 1970’lerin sonu 1980’lerin başında yükselmeye başlayan İslâmi hareketler son çeyrek yüzyılda önemli bir gündem maddesi oluşturdu. Bu hareketler, on yıllar içinde büyük bir değişim gösterdi. Kenan Çayır, Türkiye’de İslâmcılık ve İslâmi Edebiyat başlıklı bu çalışmasında, İslâmi hareketlerdeki büyük değişimi mercek altına yatırıyor. Çayır, bu dönüşümü İslâmi söylemi üreten en önemli alanlardan biri olan edebiyat ve romanlardaki söylemi çözümleyerek ortaya koyuyor.

1980’li yılların hidayet romanlarından 1990’lı yılların öz-dönüşümsel romanlarına doğru yaşanan dönüşüm, İslâmi aktörlerin de dönüşümünü gösteriyor. Çayır, bu dönüşümü kolektif-epik İslâmcılık’tan özeleştirel anlayışa doğru yaşanan bir dönüşüm olarak nitelendiriyor. Bu çalışmada ele alınan romanlar, Türkiye’deki İslâmcı söylemin yıllar içinde, çevreden merkeze hareketini, yekpare özneden parçalı özneye, hidayetten sorgulamaya olan seyrini okura sunuyor ve “İslâmcılık” olarak nitelendirilen anlayışın, düşünüldüğü gibi yekpare ve değişimlere kapalı olmadığını gösterirken, bu söylemin somut koşullara diğer söylemler kadar duyarlı olduğunu ve tarihsel olarak oluşturulduğunu roman örnekleriyle birlikte sunuyor.

Çayır Bu çalışmasıyla bizlere, 1980’li yıllarda ideolojik anlatıdan 1990’lı yıllarda öz-düşünümsel anlatıya dönüşen İslâmi anlatının iç mekanizmaları ve dönüşümü hakkında yeni içgörüler sunuyor.
Nilüfer Göle, École des Hautes Études en Sciences Sociales

İslâm üzerine yazılanlar oldukça geniş fakat Çayır henüz üzerine çok düşünülmemiş bir konuyu ele alıyor ve İslâmi romanlardaki şimdiye kadar fark edilmeyen dönüşümü tartışarak bu dönüşümün çok önemli boyutlarını ortaya çıkarıyor.

-Yeşim Arat, Boğaziçi Üniversitesi

Türkiye’de İslâmcılık ve İslâmi Edebiyat, yöntemsel bir derinliği örnekliyor. İslâmcı siyaset içinde son dönemde yayınlanan eserleri ele alan bu çalışma, teorik çerçeve ve somut verileri zekice ve dikkatlice ele alan bir araştırma.

Christopher Houston, Macquarie Üniversitesi